Yüz Kırığı Nedir?

Yüz yaralanmalarında iki hedef vardır: Estetik hasarı onarmak (hasar öncesi görünümü sağlamak) ve fonksiyonu korumak. Ekonomik, sosyal ve psikolojik faktörler göz önüne alındığında yüz yaralanmasının onarımı, hastayı olabildiğince hızlı, aktif ve üretken hayata, minimal estetik ve fonksiyonel kayıp ile döndürme olmalıdır. Yüz yaralanması olan hastada başka organ ve sistem hasarları da olabilir.

Çene-yüz yaralanmaları diğer yaralanmalarla birlikte değerlendirilmeli ve erken onarılmalıdır. Motorlu taşıt kazaları, yüksekten düşme, bisiklet kazaları, darp, ateşli silah, hayvan ısırıkları, spor yaralanmaları, ev ve endüstri kazaları durumlarında yüz, travmalara vücudun en açık bölgesidir. Otomobil kazaları en sık ve ağır yüz yaralanmasından sorumludur. Otomobil kazalarında baş, yüz ve boyun hasarına kazazedelerin % 75 inde rastlanır.

Son on yılda yüz kırıklarına yaklaşım belirgin olarak değişmiştir. Bugün hasar tanısı bilgisayarlı tomografinin rutin kullanımı ile radyolojik olarak daha net yapılabilmektedir. Acil servislerin ve yoğun bakımların sayısını artmasıyla hastaların tanı, erken müdahale ve destek tedavisinde ilerleme sağlanmış ve tüm organ ve sistemlerin sürekli monitorizasyonu ile yüz yaralanması olan hastaya erken ve güvenli ameliyat edilebilme imkanı vermiştir. Kraniofasyal cerrahi tekniklerin uygulanması ile hasar öncesi yüz görünümü onarım imkanı daha da artmıştır.

Yüz kırıklarının açık onarımı ve kullanılamayan veya eksik kemiklerin ilk cerrahi müdahalede yerine kendi vücudundan tamamlanıp (kafa ve kalça kemiklerinden) tel, plak ve vida ile tespiti ile estetik ve fonksiyonel (ısırma, çene hareketleri, yutma, mimikler, göz kapaklarının hareketi gibi) sonuçlar alınmaktadır. Göz çevresi kemiklerinin kırılması ve yer değiştirmesi ile göz hacmindeki değişimler gözde çift görmeye, hareketlerinde kısıtlılığa ve gözün geride kalmasına (enoftalmus) yol açar. Zigoma kırıkları onarımı bu nedenle özellik arz eder. Geç dönemde de bu kemik yeniden kırılarak eski yerine getirilir ve göz hacmi kemik kullanılarak tamamlanır, enoftalmus ve çift görme düzeltilir.
Yüz yaralanmalarında yüz sinirinin veya dallarının kesisi durumunda mutlaka onarılmalıdır. Onarılmadığı takdirde kısmi yada total yüz felci gelişir, hasta mimik kaslarını kullanamaz, yüz ifadesini kaybeder.

Burun kırıkları hem solunum, hem de estetik açıdan önemlidir. Travmatik deviasyon (eğrilik) burun kemiği düzeltilirken değerlendirilir ve onarılır.

Alt ve üst çene kırıkları ısırım korunarak onarılmalıdır. Eğer onarılmaz ise ilerde ciddi görünüm ve fonksiyonel problemlere yol açar ve büyük çene cerrahisi ameliyatlarına ihtiyaç duyulur. Yüz yaralanması onarımında zamanlama çok önemlidir. Hastanın genel koşulları izin verdiği oranda olabildiğince erken müdahale edilmesi kalıcı görünüm bozuklukları olasılığını azaltacak ve ciddi fonksiyonel bozuklukları sınırlayacaktır.

Yüz-çene ve estetik cerrahi kliniğimizde, bu grup hastalar, 1996 yılından beri tedavi edilmektedir.